تهیه قیر برای پروژه‌های بزرگ راهسازی، محوطه سازی و یا عایق کاری رطوبتی تاثیر مستقیم در روند پروژه دارد. هرگز نمی‌توانیم پیشرفت پروژه‌های بزرگ آسفالت کاری را به خاطر داغ کردن قیر بشکه معطل کنیم. در چنین پروژه‌هایی به قیر فله نیاز دارید.
قیر فله به قیری گفته می‌شود که بدون بسته‌بندی مشخص و به شکل عمده حمل و نقل و یا انبارداری می‌شود. این نوع قیر معمولا در مخازن بزرگ، تانکرهای مخصوص و یا واگن‌های ریلی تخصصی حمل می‌شوند. قیر فله می‌تواند روش مدرن، اقتصادی و کارآمد برای تامین قیر در صنایع بزرگ و ابر پروژه‌های عمرانی و راهسازی باشد. در این روش با حذف بسته‌بندی‌های سنتی صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه‌ها شده و از آلودگی‌های زیست محیطی کاسته می‌شود. اگرچه راه‌اندازی سیستم ذوب قیر یا نگهداری از آنها برای حمل و نقل نیازمند به سرمایه و مدیریت قوی است، اما در مقیاس کلان گزینه به مراتب بهتری از قیر بشکه یا قیر جامبوبگ است. برای خرید قیر فله و بررسی درجات مختلف آن با کارشناسان گروه پارمیس تماس بگیرید. در ادامه نیز مشخصات فنی و قابلیت‌های کاربردی قیر فله را بررسی خواهیم کرد.
فرایند تولید قیر فله
قیر فله ماده هیدروکربن سنگین و کاملا چسبنده است که مستقیم از نفت خام و در پایین‌ترین طبقه برج تقطیر خلاء پالایشگاهی تهیه می‌شود. ماده سیاه رنگ در پایان مراحل تقطیر نفت خام با طی شدن فرایند اضافی تقطیر خلاء به قیر معمولی تبدیل شده که به شکل فله‌ای در مخازن بزرگ پالایشگاهی ذخیره می‌شود.
قیر فله را به جای سرد کردن و بسته‌بندی در بشکه یا کیسه در همان حالت مذاب و کاملاً داغ با دمای حدود ۱۵۰ الی ۱۸۰ درجه سانتیگراد جابجا می‌کنند. برای این منظور انواع تانکرهای مخصوص مجهز به سیستم گرمایش کویل بخار طراحی شده که از سرد شدن قیر در طول مسیر جاده تا محل پروژه جلوگیری می‌کند. همچنین واگن‌های ریلی مخصوصی با مخازن عایق‌بندی شده و کشتی‌های مخصوص با عنوان بیتومن کریر برای صادرات و واردات این نوع قیر طراحی شده است. در محل پروژه و یا کارخانه نیز معمولاً قیر فله مذاب را در مخازن زیرزمینی دو جداره مجهز به سیستم گرمایش دائمی نگهداری می‌کنند.
مزایای استفاده از قیر فله
استفاده از قیر فله به ظاهر غیرمنطقی است. اگر اهل فن نباشید، احتمالاً این سوال برای شما مطرح است که چرا با وجود قابلیت‌های بسته‌بندی بشکه‌ای و یا کیسه‌ای از روش بسیار سخت و پرهزینه حمل قیر مذاب استفاده می‌کنند؟ هزینه اولیه پروژه حمل قیر فله بسیار زیاد است و در ادامه به مراتب با شرایط کاملا اقتصادی تر رو به رو هستیم. قاعدتا برای پاسخ به این سوال باید درباره مزایای استفاده از قیر فله صحبت کنیم:
صرفه‌جویی اقتصادی
برعکس آنچه فکر می‌کنید، استفاده از قیر فله در پروژه‌های بزرگ باعث صرفه‌جویی اقتصادی قابل توجه است. با حذف هزینه تولید بشکه، هزینه بارگیری و تخلیه دستی بشکه‌ها و حتی هزینه حمل و نقل وزن زیاد بشکه‌های فلزی در ابعاد کلان صرفه‌جویی قابل توجهی دارد. البته استفاده از قیر فله فقط در پروژه‌های بزرگ عمرانی و یا تغذیه کارخانه‌های تولید فراورده‌های قیری مانند ایزوگام به صرفه است. در پروژه‌های کوچک تبدیل به یک انتخاب بسیار پرهزینه می‌شود.
صرفه‌جویی در زمان و افزایش راندمان
یک پروژه بزرگ عمرانی نمی‌تواند لنگ قیر باشد و تمام کارهای خود را صرفاً برای ذوب مجدد قیرهای بشکه‌ای معطل کند! صرفه‌جویی در زمان بزرگترین مزیت و در واقع برگ برنده قیر فله در پروژه‌های بزرگ عمرانی و راهسازی است. از بارگیری تا تخلیه و تغذیه قیر در پروژه به سرعت و پیوسته انجام می‌شود. از طرفی انرژی لازم برای فرایند گرمایش مجدد قیر بشکه بسیار بیشتر از گرم نگه داشتن قیر فله در محل پروژه است.
کاهش ضایعات و آلودگی
احتمالاً مقدار قیر کم باقیمانده در یک یا دو بشکه فلزی پس از مصرف چندان نگران کننده نیست. اما این مقدار ضایعات در پروژه‌های بزرگ چالش غیرقابل توجیه و عملاً هزینه بردار است. از طرفی قیر باقیمانده در بشکه‌ها تبعات زیست محیطی سنگینی به همراه دارد و همیشه این احتمال وجود دارد که در فرایند باز حرارت قیر بشکه مقدار قابل توجه قیر تلف شود. در صورت استفاده از قیر فله، دورریز بسیار کم و معضل‌های زیست محیطی ناچیز است.
ایمنی بیشتر در اجرای پروژه
کار با قیر فله به مراتب امن‌تر از فرایند باز حرارت قیر بشکه است. کارگران بدون دغدغه مرحله بسیار دشوار و خطرناک با حرارت دهی می‌توانند از قیر مایع داخل مخازن استاندارد برای استفاده در هر نوع پروژه کلان و در شرایط کاملاً ایمن به کار برند.
حفظ کیفیت قیر
هر بار ذوب مجدد قیر از کیفیت آن می‌کاهد. وقتی که قیر را حرارت می‌دهید تا مجدداً ذوب شود، مقدار ۲ الی ۵ درصد از ترکیبات آن بخار می‌شود و قیر کیفیت اولیه خود را از دست داده است. در پروژه‌های مهم که حساسیت بالایی دارند و کیفیت قیر الزامی است، استفاده از قیر فله پیشنهاد کاملاً حرفه‌ای است. زیرا کیفیت قیر از محل پالایشگاه تا محل پروژه حفظ شده است.
معایب و چالش‌های استفاده از قیر فله
قیر فله به خودی خود هیچ عیبی ندارد، مگر آنکه در پروژه‌ای نامناسب، کوچک و یا با استفاده از ابزارهای غیر تخصصی به کار گرفته شود. در این صورت انتخاب قیر فله می‌تواند فاجعه بار شود. برای استفاده از قیر فله به سرمایه‌گذاری اولیه بسیار بالایی نیاز دارید. تانکرهای مخصوص و مخازن ذخیره‌سازی این نوع قیر به علت طراحی خاص و استفاده از تجهیزات گرمایش گران و نگهداری از آنها پرهزینه است. از طرفی انتخاب قیر فله مستلزم برنامه‌ریزی پیچیده مدیریتی و تدارکات بسیار زیادی است. کافی است در مدیریت استفاده از قیر کوتاهی کنید و یا در برنامه پروژه اختلالی ایجاد شود و قیر در تانکر یا مخزن سرد و جامد گردد. این اتفاق خسارات زیادی وارد می‌کند.
به طور کلی استفاده از قیر فله به هیچ حالت مناسب پروژه‌های کوچک نیست. در پروژه‌های بزرگ نیز زمانی باید از این نوع قیر استفاده کنید که تمام زیرساخت‌ها و تجهیزات استاندارد را تهیه کرده و برنامه جامع مدیریتی برای مصرف قیر در پروژه را پیش بینی کرده باشید.
تفاوت قیر فله با دیگر قیرها (بشکه و جامبوبگ)
به سه روش قیر فله، قیر بشکه و یا قیر جامبوبگ از این محصول در انواع پروژه‌های صنعتی و راهسازی و یا عمرانی و ساختمان سازی استفاده می‌کنند. همانطور که گفتیم، قیر فله به شکل مذاب و در دمای بالای ۱۵۰ درجه حمل و نقل شده تا در محل پروژه استفاده شود. اما قیر بشکه و قیر جامبوبگ هر دو به شکل سرد و بسته‌بندی شده و عرضه می‌شوند. قیر بشکه به شکل بشکه‌های فلزی ۲۰۰ لیتری و قیر جامبوبگ به شکل کیسه‌های ضد رطوبت جامبوبگ یک تنی استفاده می‌شوند. این سه روش در نوع قیر تفاوتی ندارند و اکثراً همان قیر ۱۰۰ / ۸۵ هستند که به روش‌های متفاوتی عرضه شده‌اند. اما چند تفاوت برجسته دارند، مانند:
| معیار مقایسه | قیر فله | قیر بشکه | قیر جامبوبگ |
| شکل بسته‌بندی و حمل و نقل | بدون بسته‌بندی و حمل در تانکرهای مخصوص با گرمایش | بسته‌بندی در بشکه‌های فلزی ۲۰۰ لیتری | بسته‌بندی در کیسه‌های پلی پروپیلن جامبوبگ 1 تنی |
| مکانیزم تخلیه و مصرف | پمپاژ غیر مذاب | برش بشکه و ذوب مجدد قیر | دستگاه مخصوص قیر ذوب و فرایند کنتینیوس |
| مصرف کننده هدف | پروژه‌های بسیار بزرگ مانند کارخانه‌های آسفالت ریزی | مصرف کنندگان خرد و پروژه‌های کوچک و مناطق روستایی | پروژه‌های متوسط و کارخانجات تولید ایزوگام |
| هزینه تمام شده به ازای هر تن قیر | ارزان و اقتصادی | گران و غیر صرفه | متوسط |
| راندمان و سرعت عملیات | بسیار بالا و سریع | بسیار پایین و کند | متوسط |
| حفظ کیفیت قیر در پروژه | عالی | ضعیف | متوسط |
| ضایعات و پسمان | خیلی کم | بسیار زیاد | متوسط |
| سرمایه‌گذاری اولیه | بسیار بالا | خیلی ارزان | متوسط |
| انعطاف پذیری و لجستیک | پایین (به تانکرهای مخصوص نیاز دارد) | بسیار بالا (با هر نوع وسیله نقلیه حمل می‌شود) | متوسط (برای حمل به کامیون و ماشین‌های باربری سنگین نیاز دارد) |
| دمای عملیاتی و مصرف | ۱۵۰ الی ۱۸۰ درجه سانتیگراد | نیاز به ذوب مجدد در محل مصرف | نیاز به ذوب مجدد در محل مصرف |
| جمع‌بندی نهایی | مقرون به صرفه فقط برای پروژه‌های بزرگ | مقرون به صرفه فقط برای پروژه‌های کوچک و پراکنده | انعطاف پذیر و مناسب تغذیه کارخانه‌های فرآورده‌های قیر |
توصیه‌هایی برای استفاده از قیر فله، بشکه و جامبوبگ
برای مدیریت موفق پروژه باید قیر مناسبی را تهیه کنید. لذا بهتر است چند نکته ساده اما کاربردی و کاملاً تاثیرگذار در روند پروژه‌های مختلف عمرانی و کارخانه‌ای را رعایت کنید:
- برای تعمیرات موضعی، پروژه‌های بسیار کوچک و یا مناطق صعب العبور که دسترسی به تانکر قیرکش سخت و پرهزینه است، خرید قیر بشکه بهترین پیشنهاد است.
- برای تامین مواد اولیه و خوراک قیر کارخانه‌های تولید ایزوگام و یا تولید قیرهای پلیمری که روزانه به تناژ قابل توجه قیر معمولی نیاز دارند، از قیر جامبوبگ تهیه کنید.
- اگر پیمانکار یک پروژه بزرگ آسفالت ریزی هستید و یا در کل مدیریت کارخانه تولید آسفالت را بر عهده دارید و قرار است تا روزانه ده‌ها تن قیر را مصرف کنید، انتخاب قیر فله بهترین پیشنهاد و کاملاً اقتصادی و عملیاتی است.
قیر فله می‌تواند استراتژی شما در مدیریت یک پروژه آسفالت‌ریزی را متحول کند. اما قطعاً می‌دانید که باید قیر فله را از مرکز تخصصی و با قابلیت تحویل سریع و کانتینیوس تامین کنید. برای خرید قیر فله در گریدهای مختلف و کاملاً استاندارد، می‌توانید از مشاوره تخصصی کارشناسان مجموعه پارمیس استفاده کنید. در پارمیس به انواع قیر فله با بهترین قیمت و بالاترین کیفیت مناسب هر نوع پروژه آسفالت‌ریزی و عمرانی دسترسی دارید.
